Even lekker krabben kan nog wel bij jeuk op je arm of rug. Maar bij een jeukend oog is dat al een stuk lastiger. Hoe kan het dat je oog kriebelt? En misschien wel belangrijker: hoe voorkom je dat? Oogarts Rob Wouters beantwoordt deze week drie vragen over jeukende ogen.
Bij het ontstaan van jeuk worden bepaalde zenuwen geprikkeld, de zogenaamde ‘jeukzenuwen’. Ze kunnen geprikkeld raken onder invloed van eiwitten die het lichaam zelf aanmaakt. Deze stoffen komen vrij bij een ontstekingsreactie in het bindvlies van het oog. Dit bindvlies is het laagje weefsel dat de binnenkant van de oogleden en het oogwit bekleedt. De ontsteking hiervan, een conjunctivitis, gaat gepaard met roodheid, jeuk, veel tranen en soms met pusvorming.
In dit laatste geval heb je te maken met een bacteriële infectie. Veel vaker worden jeukende ogen echter veroorzaakt door een allergie voor oogmake-up, de haren en huidschilfers van huisdieren, medicijnen en dan vooral de conserveringsmiddelen in oogdruppels en natuurlijk bij een ooglidrandontsteking.
Vraag 1. Ik ben 72 jaar en druppel één keer per dag met Alcon Duotrav tegen glaucoom. Mijn ogen jeuken en voelen vaak alsof er zand in zit. Daarvoor heb ik Artelacdruppels. Maar het lijkt niet echt te helpen. Is er een manier om te onderzoeken of ik wel traanvocht aanmaak? Ik heb ook meestal een wazig zicht alsof mijn brillenglazen vuil zijn. Zelf wijt ik dat ook aan veel te droge ogen. Wat is jouw advies?
Het is in dit geval belangrijk om de oorzaak van de klachten, jeuk en zandkorrelgevoel, te achterhalen. In mijn optiek is het toevoegen van kunsttranen een vorm van symptoombestrijding.
Glaucoomdruppels zijn er met en zonder conserveringsmiddelen. Als u al jaren deze druppels gebruikt is een allergie mogelijk de onderliggende oorzaak. Overstappen op oogdruppels zonder conserveringsmiddelen is een eerste optie om te overwegen. Laat uw vakspecialist eens kijken naar de traanproductie met een zogeheten Shirmertest of naar de kwaliteit van de traanfilm met de Tear Break Up Time.
Een goede ooglidrandhygiëne (BlephEx behandeling) kan bijdragen aan een verbetering van de traanfilmkwaliteit door een afname van een mogelijke ontsteking (blepharitis) waardoor de conjunctiva zich kan herstellen. Als de traanfilm goed van kwaliteit is, nemen de klachten af.
Dat het wazig zien samenhangt met de droge ogen klopt helemaal. Uw hoornvlies raakt namelijk geïrriteerd, waarbij u niet meer door een heldere ruit kijkt maar door een beslagen ruit. Sommigen ervaren zelfs het gevoel van het hebben van lasogen; branderig, jeuk en tranen.
Vraag 2. Het is echt heel irritant die jeukende ogen. Hoe kom je eraan en misschien nog belangrijker, hoe kom je ervan af? Kan je iets doen ter preventie?
Jeukende ogen ontstaan door irritatie van het oogslijmvlies (de conjunctiva). Het is belangrijk om uit te zoeken waar de irritatie vandaan komt. Speelt een allergie een hoofdrol? Of is er sprake van een ontsteking aan uw slijmvlies door het dragen van bijvoorbeeld contactlenzen, het gebruik van oogdruppels of door het hebben van een chronische ooglidrandontsteking (blepharitis).
U kunt zelf uitzoeken of uw klachten bij bepaalde voeding of door het gebruik van bepaalde producten toeneemt. Ook kunt u zelf de ooglidranden gaan poetsen om de traanfilmkwaliteit te verbeteren. In de traanfilm zitten namelijk stofjes die het oog beschermen tegen infecties.
Een optometrist of een oogarts kunnen u na een zorgvuldig onderzoek mogelijke oorzaken aanreiken, waardoor u effectiever een behandeling kunt inzetten.
Vraag 3. Ik heb al maanden last van branderige ogen. Niet echt jeuk, maar wel tranen. Ik kan er honderd mee worden, maar het is soms best vervelend. Ben getest op hooikoorts, maar dat is het niet. Weet u wellicht een oorzaak? Ben 63 en heb nooit eerder last gehad.
Ik zal mij richten op uw traanklachten. Traanklachten worden grofweg veroorzaakt door ofwel een verstopping van de traanafvoer of door overproductie van traanvocht door irritatie. Zoals bijvoorbeeld bij lasogen of een korreltje zand in het oog.
De traanafvoer kan verstopt raken bij een zwelling van uw neusslijmvlies, zoals bij een verkoudheid, een poliep in de neus of een chronische ontsteking van de bijholtes. Vaak zijn er dan bijkomende klachten.
In mijn ervaring wordt de oorzaak van tranen veel vaker gevonden bij een ontsteking van de ooglidranden. Dit is een chronische aandoening die zich langzaam ontwikkelt. Door een instabiele traanfilm verdampt het traanvocht te snel in de wind op de fiets en ontstaat het gevoel van droge ogen terwijl de ogen toch tranen. De typische klachten van lasogen horen hierbij; tranen, jeuk, droge ogen, het hebben van een zandkorrelgevoel en branderigheid.
Door het dragen van een afsluitende bril bij het naar buiten gaan, het frequenter knipperen bij computerwerk, de airco in de auto uit te zetten en met een goede ooglidhygiëne, zullen hopelijk uw klachten verminderen.
Mijn Oogcentrum