Passantentarief Huisarts Optometrist/Opticien Time out procedure

Deze week in NHD Gezond: droge ogen

Het gevoel kent iedereen, maar niet iedereen heeft er evenveel last van: droge ogen.

Rob Wouters komt deze klacht als oogarts van Oogcentrum Noordholland veelvuldig tegen. Hij beantwoordt drie vragen over dit veel voorkomende euvel.

Droge ogen kunnen erg hinderlijk zijn. De vraag is echter of de ogen droog zijn of droog aanvoelen. Het probleem van droge ogen is niet gebonden aan leeftijd, maar komt wel relatief vaker voor bij ouderen. Ongeacht de onderliggende oorzaak zijn de klachten vaak hetzelfde. Het gaat meestal gepaard met jeuk, irritatie, een zandkorrelgevoel, branderigheid, vermoeide ogen, lichtschuwheid, leesklachten, afscheiding en plakkerige ogen met wisselend zicht. De chronische aard van de klachten kan op den duur door de omgeving worden onderschat. Hierdoor kan de impact op de kwaliteit van het leven, zowel fysiek als psychosociaal, behoorlijk groot zijn.

1. Wat zijn de oorzaken van droge ogen?

Echte droge ogen ontstaan door onvoldoende aanmaak van traanvocht. Het traanvocht wordt aangemaakt door het slijmvlies van het oog en de traanklier. Nu is het zo dat het slijmvlies gelegen aan de binnenzijde van de oogleden en ook het witte deel van het oog ook overdekt gevoelig is voor invloeden van buitenaf.

Zo kan het langdurig gebruik van oogdruppels met conserveringsmiddelen dit slijmvlies aantasten, waardoor de traanproductie afneemt. Oogdruppels die u moet gebruiken voor een chronische oogaandoening zoals glaucoom of bij een ontsteking van het oog door een herpesvirus of door een auto-immuun aandoening, kunnen ook de oorzaak zijn van het krijgen van droge ogen. Omdat u vaak niet kunt of mag stoppen met deze medicatie krijgt u aanvullend oogdruppels voorgeschreven om het oog vochtiger te maken. Deze zogeheten lubricantia of kunsttranen bevatten echter veelal conserveringsmiddelen en zijn daarom niet onschuldig. Veel beter is het om in plaats van aan symptoombestrijding te doen de oorzaak aan te pakken. Goed nagaan of er sprake is van een aandoening aan de traanklier. Zoals na een bestraling of door een schildklieraandoening, de ziekte van Sjögren (een auto-immuunaandoening) of door hormonale veranderingen bij medicatiegebruik zoals de anti-conceptiepil of anti-depressiva.

Is er echter wel voldoende traanvocht, te meten bij de oogarts door een zogeheten Schirmertest, dan kan het zijn dat uw traanvocht te snel verdampt. Dit noemen wij het Evaporative Drye Eye Syndroom. Uw oog heeft dan alle symptomen van een droog oog, maar de reden is niet te weinig traanvocht. De reden is dan meer de kwaliteit en de samenstelling van uw traanvocht. In traanvocht zit namelijk mucine. Mucine voorkomt te snelle verdamping van het traanvocht en beschermt uw oog. Het is afkomstig uit onder andere kliertjes op de ooglidrand. Indien de oogrand ontstoken is (blepharitis) zit er uiteindelijk geen mucine meer in de traanfilm.

Er wordt weleens geadviseerd om bij deze ooglidontsteking uw oogleden te poetsen met verdunde babyshampoo. Hoe goed dit ook is bedoeld om de lidrand schoon te krijgen, werkt dit averechts voor uw gevoel van droge ogen. Shampoo ontvet, dit betekent minder mucine in uw traanfilm en dus wordt het gevoel van droge ogen versterkt.

2. Welke behandelingen zijn er voor droge ogen?

Laten wij ons eerst beperken tot de echte droge ogen waarbij er geen of verminderd traanvocht is aangetoond. U moet dan de behandeling vooral zoeken in het verminderen van het uitdrogen van het oog of het traanvocht aanvullen met kunsttranen. Zo kunt u een zogeheten ‘kappenbril’ gaan dragen. Deze kappenbril voorkomt dat wind of airconditioning in de auto het oogoppervlak extra snel laat uitdrogen. Om het weglopen van het traanvocht via de traankanaaltjes te verminderen, kunt u ook zogeheten punctum pluggen laten plaatsen. Krijgt u toch schaafwondjes op het hoornvlies, dan is er de mogelijkheid om de lidspleet, de ruimte tussen het onder en bovenooglid, te verkleinen met een ooglidcorrectie.

Ontstaan de droge ogen door langdurig medicatiegebruik, dan is hier mogelijk iets aan te doen door de medicatie te wijzigen. Zo dient ook een infectie aan de slijmvliezen of een ooglidrandontsteking behandeld te worden. Kijk op www.blephex.nl naar behandellocaties waar droge ogen en blepharitis adequaat vastgesteld worden en waar u ook een BlephEx behandeling kunt ondergaan.

Uw huisarts kan samen met u de symptomen bespreken en een suggestie doen voor nadere behandeling. Let wel, ga altijd eerst op zoek naar de oorzaak en laat u niet te snel verleiden tot symptoombestrijding.

3. Kan het probleem ook chronisch zijn en kun je er dan iets aan doen om de klachten te beperken?

Als droge ogen ontstaan na antibioticagebruik tijdens griep dan is het meestal een tijdelijk probleem. Zijn de problemen echter meer chronisch van aard, dan wordt het al veel lastiger om de oorspronkelijke oorzaak te achterhalen én om de klachten te verminderen. Hoewel er veel oplossingen zijn en er steeds meer nieuwe oplossingen gevonden worden, zullen de klachten afhankelijk van het weer, de luchtvochtigheid in uw woning of op uw werk en uw knipperfrequentie de mate van hinder bepalen. De klachten moeten dan ook in een vroeg stadium herkend worden en de juiste aandacht krijgen. Hier geldt het adagium dat preventieve oogzorg noodzakelijk is om voortijdig in te kunnen grijpen bij deze ernstige oogaandoening.


Home // / Nieuws / Deze week in NHD Gezond: droge ogen